SOWA OPAC : Katalog centralny

6 wyników

Książka

W koszyku

oceń

Album studiosorum Pedagogium Książęcego w Szczecinie (1576-1666) / wydali Agnieszka Borysowska i Michał Gierke. - Wydanie I. - Szczecin : Książnica Pomorska, 2022. - 452, [3] strony : faksymilia, errata ; 25 cm.

Autor

Borysowska Agnieszka Gierke Michał

Forma i typ

Książki Publikacje naukowe

Temat

Königliches Akademisches Gymnasium (Szczecin) Szkoły średnie Uczniowie szkół średnich Zbiory biblioteczne Źródła historyczne Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Gatunek

Opracowanie Wydawnictwo źródłowe

Dziedzina i ujęcie

Bibliotekarstwo, archiwistyka, muzealnictwo Historia Nauka i badania Edukacja i pedagogika

Album studiosorum Pedagogium Książęcego w Szczecinie Edycja matrykuły Pedagogium Książęcego – najstarszej szkoły akademickiej Szczecina – w postaci elektronicznej bazy danych i publikacji drukowanej jest wynikiem realizacji projektu „Dziedzictwo akademickie Pomorza Zachodniego”, dofinansowanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki w ramach programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki (moduł Wsparcie dla Bibliotek Naukowych) oraz ze środków marszałka województwa zachodniopomorskiego. Prezentowana baza danych obejmuje dane uczniów Pedagogium Książęcego w Szczecinie, które pochodzą z kilku dokumentów. Główne źródło stanowi wytworzony w XVII wieku odpis metryki szkoły, przechowywany obecnie w zbiorach Książnicy Pomorskiej w Szczecinie pod sygnaturą Rkps 250/1. Zawiera on – w postaci spisów rocznych – nazwiska, imiona i miejsca pochodzenia około 5,5 tys. chłopców wpisanych w poczet uczniów Pedagogium Książęcego począwszy od roku 1576 aż do zamknięcia placówki w roku 1666. Oprócz danych osobowych metryka szkolna zawiera również nagłówki z nazwiskiem urzędującego rektora, który dokonywał rekrutacji w danym roku, a także kilka wpisów i wierszy okolicznościowych – teksty te uwzględnia wyłącznie wydanie książkowe dokumentu. Rękopiśmienna matrykuła nie sięga początków istnienia szkoły, którą ufundowano w 1543, a otwarto w 1544 roku. Podjęto zatem próbę rekonstrukcji składu uczniowskiego z lat 1544–1575 przy wykorzystaniu innych źródeł. Szczególnie przydatne w tym względzie okazały się księgi rachunkowe Fundacji Mariackiej, która finansowała działalność uczelni. W dokumentach tych spisano personalia uczniów, którzy wnieśli opłatę za pobyt w internacie (lata 1551–1555 oraz 1559–1575), oraz tych, których pobyt zasponsorowała Fundacja (lata 1556–1558). Z uwagi na to, że rejestry te dotyczą głównie studentów rekrutujących się spoza Szczecina, możliwe było jedynie częściowe odtworzenie listy studentów z pierwszych dekad funkcjonowania uczelni. Zainteresowani działalnością Pedagogium Książęcego oraz edytowanym źródłem znajdą szczegółowe informacje i bibliografię w książce Album studiosorum Pedagogium Książęcego w Szczecinie, wyd. A. Borysowska, M. Gierke, Szczecin 2022.

dostępna w czytelni

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Czytelnia

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. REG/37 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

"Album studiosorum" Gimnazjum Karolińskiego i Gimnazjum Akademickiego w Szczecinie (1679-1805) / wydali Agnieszka Borysowska i Michał Gierke. - Wydanie I. - Szczecin : Książnica Pomorska, 2023. - 340, [3] strony : faksymilia, ilustracje, portrety ; 25 cm.

Autor

Borysowska Agnieszka Gierke Michał

Forma i typ

Książki Publikacje naukowe

Temat

Königliches Akademisches Gymnasium (Szczecin) Szkoły średnie Uczniowie szkół średnich Zbiory biblioteczne Źródła historyczne Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Gatunek

Opracowanie Wydawnictwo źródłowe Raport z badań

Dziedzina i ujęcie

Bibliotekarstwo, archiwistyka, muzealnictwo Historia Nauka i badania

Prezentowana baza danych obejmuje dane studentów, które pochodzą z kilku dokumentów. Główne źródło stanowią wytworzone w XVII–XIX wieku metryki przechowywane obecnie w zbiorach Książnicy Pomorskiej w Szczecinie pod sygnaturą Rkps 250/1–2. Pierwszy z rękopisów stanowi wykonaną pod koniec XVII wieku kopię matrykuły Pedagogium Książęcego. Zawiera on – w postaci spisów rocznych – imiona, nazwiska i miejsca pochodzenia około 5,5 tysiąca chłopców wpisanych w poczet studentów tej uczelni półwyższej z lat 1576–1666. Drugi rękopis obejmuje ok. 2,2 tysiąca wpisów uczniów Gimnazjum Karolińskiego i Gimnazjum Akademickiego odpowiednio z lat: 1679–1716 i 1717–1805. Immatrykulacje drugiego dokumentu zachowują układ zastosowany w metryce Pedagogium, z tym że w przeważającej mierze zostały dokonane przez uczniów własnoręcznie i nierzadko uzupełnione o informacje na temat oceny ich postępów w nauce lub dalszych losów. Oprócz danych osobowych obie metryki zawierają liczne nagłówki informujące o nazwisku rektora, który dokonywał rekrutacji w danym roku, a także wpisy i poezje okolicznościowe – teksty te uwzględniono wyłącznie w wydaniach książkowych tych dokumentów. Rękopiśmienna matrykuła Pedagogium nie sięga początków istnienia uczelni, którą ufundowano w 1543, a otwarto w 1544 roku. Podobnie metryka Gimnazjum Karolińskiego rozpoczyna się w roku 1679, choć szkołę otwarto w roku 1667. Podjęto zatem próbę rekonstrukcji składów uczniowskich z lat 1544–1575 oraz 1667–1678 przy wykorzystaniu innych źródeł. Szczególnie przydatne w tym względzie okazały się księgi rachunkowe Fundacji Mariackiej, która finansowała działalność uczelni. W dokumentach tych spisano personalia uczniów, którzy korzystali z internatu. Z uwagi na to, że rejestry te dotyczą głównie studentów rekrutujących się spoza Szczecina, możliwe było jedynie częściowe odtworzenie brakujących danych.

dostępna w czytelni

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Czytelnia

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. REG/37 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kronika polska / Gall Anonim ; tłumaczenie: Zygmunt Komarnicki ; [autorka opracowania: Izabela Sieranc]. - Warszawa : SBM, 2023. - 143, [1] strona ; 24 cm.

(Lektura z Opracowaniem)

Autor

Gall Anonim Komarnicki Piotr Sieranc Izabela

Forma i typ

Książki Publikacje dydaktyczne

Odbiorca

Szkoły średnie Młodzież 14-17 lat

Temat

Gall Anonim Historia Źródła historyczne Polska

Gatunek

Lektura z opracowaniem Kronika

Dziedzina i ujęcie

Historia

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Strefa Dzieci i Młodzieży

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. H IV (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kronika polska / Anonim zw. Gall ; przełożył Roman Grodecki ; przekład opracował, wstępem i przypisami opatrzył Marian Plezia. - Wydanie szóste. - Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1989. - LXXXVII, [1], 185, [2] strony : ilustracje ; 17 cm.

(Biblioteka Narodowa. Seria 1, ISSN 0208-4104 ; nr 59)

Autor

Gall Anonim Grodecki Roman (1889-1964) Plezia Marian (1917-1996)

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Przynależność kulturowa

Literatura łacińska Literatura polska Literatura polsko-łacińska

Temat

Gall Anonim. Historiografia Źródła historyczne Polska

Gatunek

Kronika

Dziedzina i ujęcie

Historia Literaturoznawstwo

Zapisana w początkach XII w. Kronika Anonima zwanego Gallem to artystycznie przemyślany utwór narracyjny. Zwraca uwagę regularność budowy poszczególnych ksiąg oraz kompozycja dzieła, które jako całość poświęcone jest przedstawieniu dziejów Bolesława Krzywoustego, a historia jego przodków — dynastii Piastów — stanowi obszerny wstęp do właściwego tematu. Dlatego właśnie Księga pierwsza rozpoczyna się od wiersza o cudownych okolicznościach narodzin bohatera kroniki (ofiarowanie świętemu Idziemu) i ten sam motyw, zapisany prozą, zamyka tę księgę. Księga wtóra przedstawia młode lata Krzywoustego do czasu, gdy został niepodzielnym władcą państwa po wygnaniu starszego brata Zbigniewa. Księga trzecia obejmuje lata 1109–1113 i opowiada o najważniejszych wypadkach w żywocie Bolesława, a mianowicie o zwycięskim odparciu najazdu niemieckiego (obrona Głogowa), o jego zaczepnych walkach na terenie Czech i bitwie pod Trutiną (1110) oraz o definitywnym wydarciu Pomorzanom Nakła, co zostało przedstawione jako triumfalne ukoronowanie wieloletnich wojen granicznych na północy państwa i uzyskanie wolnego dostępu państwa polskiego do morza. Kronikę polską Anonima zwanego Gallem uważa się za pierwsze dzieło piśmiennictwa polskiego, choć spisana była po łacinie (jak zazwyczaj początki literatur narodowych europejskich) i przez cudzoziemca. Pisał on jednak w Polsce, zachęcony do podjęcia dzieła przez Polaków (przede wszystkim kanclerza księcia Bolesława Krzywoustego) i opierając się na informacjach zebranych na miejscu, a treść utworu opiewa dzieje królów i książąt polskich, oddając stan wiedzy i światopogląd ówczesnej wykształconej elity skupionej wokół dworu władcy. Dzieło stanowi ważne źródło pisane polskich legend: o Popielu i o Piaście; zawiera także szczegóły funkcjonujące zapewne w tradycji ustnej, np. opowieść o ślepocie, na którą cierpiał w dziecięctwie Mieszko I. Podaje też opis panowania Bolesława Chrobrego, zjazdu gnieźnieńskiego w 1000 roku i wyprawy kijowskiej. Wśród fragmentów, do których najczęściej się odwoływano, należy również obrona Głogowa. Tekst stanowił źródło dla późniejszych kronik Mistrza Wincentego Kadłubka i Jana Długosza i jest wykorzystywany w edukacji z zakresu historii oraz języka polskiego w szkołach.

dostępna do wypożyczenia

Ta pozycja znajduje się w zbiorach 2 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. LEK [Magazyn główny] (3 egz.)

Czytelnia

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 94(438) [Magazyn czytelni] (1 egz.)